دستگاه غبارسنج دودکش چیست؟
گرد و غبار معلق، ذراتی هستند که به هر ساختار، شکل یا چگالی در هر گاز یا مایعی پراکنده می شوند که می توان توسط غبارسنج دودکش، اندازه گیری ذرات معلق و فرآیند برداشت آن را سنجیده، انجام داد.
ﻣﮑﺎﻧﯿﺴﻢ ﻋﻤﻠﮑﺮد دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎی آﻧﻼﯾﻦ
همگام ﺑﺎ ﭘﯿﺸﺮﻓﺖ ﺻﻨﺎﯾﻊ در ﺟﻬﺎن، آﻟﻮدﮔﯽ ﻫﻮا ﺗﻬﺪﯾﺪی ﺟﺪی ﺑﺮای ﺳﻼﻣﺖ ﻋﻤﻮﻣﯽ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ اﻣﺮوزه ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﯾﮑﯽ از ﻣﻬﻤﺘﺮﯾﻦ ﻣﺴﺎﯾﻞ زﯾﺴﺖ ﻣﺤﯿﻄﯽ ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ. ﮔﺎزﻫﺎی ﻣﺨﺮب و ﺳﻤﯽ، آﻻﯾﻨﺪه ﻫﺎ و ذرات ﺧﻄﺮﻧﺎﮐﯽ ﮐﻪ روزاﻧﻪ ﺗﻮﺳﻂ دودﮐﺶ ﮐﺎرﺧﺎﻧﻪ ﻫﺎ و ﻧﯿﺮوﮔﺎه ﻫﺎ در ﻣﺤﯿﻂ اﻃﺮاف رﻫﺎ ﻣﯽ ﮔﺮدﻧﺪ، ﺟﻮاﻣﻊ را ﺑﺎ ﭼﺎﻟﺶ زﯾﺴﺖ ﻣﺤﯿﻄﯽ ﻣﻬﻤﯽ روﺑﺮو ﺳﺎﺧﺘﻪ اﺳــﺖ. اﻣﺮوزه در ﺳﯿﺴــﺘﻢ ﻫﺎی ﺗﻌﯿﯿﻦ ﻣﯿﺰان آﻻﯾﻨﺪه ﻫﺎی ﺧﺮوﺟﯽ (Continuous emission monitoring) غبارسنج دودکش و ﻏﻈﺖ ذرات و ﻏﺒﺎرﻫﺎی ﺧﺮوﺟﯽ دودﮐﺶﻫﺎ ﯾﮑﯽ از ﻣﻬﻤﺘﺮﯾﻦ ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎ ﺑﺮای ﺗﻌﯿﯿﻦ ﻣﯿﺰان آﻻﯾﻨﺪهﻫﺎی زﯾﺴﺖ ﻣﺤﯿﻄﯽ اﺳﺖ. ﺑﻄﻮرﯾﮑﻪ در ﮐﺸﻮر آﻟﻤﺎن از ﺳﺎل ۴۷۹۱ ﺳﻨﺠﺶ ذرات ﻣﻌﻠﻖ و ﺧﺮوﺟﯽ دودﮐﺶ ﻫﺎ اﺟﺒﺎری ﮔﺸﺘﻪ اﺳﺖ. ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻫﻤﯿﺖ اﻧﺪازه ﮔﯿﺮی ذرات و ﻏﺒﺎرﻫﺎی ﺧﺮوﺟﯽ در اﯾﻦ ﺑﺨﺶ ﺑﻪ ﻣﻌﺮﻓﯽ ﺑﺮﺧﯽ ﺗﮑﻨﯿﮏﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺟﻬﺖ ﺳــﻨﺠﺶ ﻏﻠﻈﺖ ﻏﺒﺎرﻫﺎی ﺧﺮوﺟﯽ دودﮐﺶﻫﺎ ﺗﻮﺳﻂ ﻏﺒﺎرﺳﻨﺞﻫﺎی آﻧﻼﯾﻦ ﻣﯽ ﭘﺮدازﯾﻢ.
روش ﮔﺮاوﯾﻤﺘﺮی:
اﯾﻦ روش ﺗﮑﻨﻮﻟﻮژی ﻏﯿﺮ ﭘﯿﻮﺳــﺘﻪ ﻣﯽ ﺑﺎﺷــﺪ و در ﺑﺎزهﻫﺎی زﻣﺎﻧﯽ ﻣﺨﺘﻠﻒ و در ﻏﻠﻈﺖﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ غبارسنج دودکش، اﻧﺪازهﮔﯿﺮی ﺻﻮرت ﭘﺬﯾﺮﻓﺘﻪ و ﭘﺲ از ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ، ﻏﻠﻈﺖ ﻏﺒﺎر ﺑﻪ اﻋﺪاد ﺛﺒﺖ ﺷﺪه در دﺳﺘﮕﺎه ﻏﺒﺎرﺳﻨﺞ آﻧﻼﯾﻦ ﻧﺴﺒﺖ داده ﻣﯽﺷﻮد. دﻟﯿﻞ اﯾﻦ اﻣﺮ ﻣﻨﺤﺼﺮ ﺑﻪ ﻓﺮد ﺑﻮدن ﺷﺮاﯾﻂ ﻫﺮ دودﮐﺶ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ دودﮐﺶ ﻫﺎی دﯾﮕﺮ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ. از اﯾﻦ رو ﯾﮏ ﻣﻨﺤﻨﯽ ﮐﺎﻟﯿﺒﺮاﺳﯿﻮن در غبارسنج دودکش را ﻧﻤﯽﺗﻮان ﺑﻪ ﺗﻤﺎم دودﮐﺶ ﻫﺎ ﻧﺴﺒﺖ داد، ﭼﺮا ﮐﻪ ﺷﺮاﯾﻂ دﻣﺎﯾﯽ، رﻃﻮﺑﺖ، اﻧﺪازه ذرات ﻏﺒﺎر، ﺷﮑﻞ ذرات ﻏﺒﺎر در ﻫﺮ دودﮐﺶ ﻣﺘﻔﺎوت ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ.
اﻧﺪازه ﮔﯿﺮی ﻏﻠﻈﺖ ﻏﺒﺎر ﺑﻪ روش ﮔﺮاوﯾﻤﺘﺮی ً
ﻻزم ﺑﻪ ذﮐﺮ اﺳﺖ ﺟﺮﯾﺎن ﻣﮑﺶ دﺳﺘﮕﺎه از داﺧﻞ ﭘﺮاب ﺑﻪ روش اﯾﺰوﮐﯿﻨﺘﯿﮏ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ، ﺑﺪﯾﻦ ﻣﻔﻬﻮم ﮐﻪ ﺳﺮﻋﺖ ﻣﮑﺶ ﭘﻤﭗ دﻗﯿﻘﺎ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ ﻣﯿﺰان ﺳﺮﻋﺖ ﺟﺮﯾﺎن در دودﮐﺶ ﺗﻨﻈﯿﻢ ﮔردد.
ﻏﺒﺎرﺳﻨﺠﯽ ﺑﻪ روش اﻧﺘﻘﺎل :(Transmission)
در اﯾﻦ روش، ﭘﺮﺗﻮی ﻧﻮر در اﻣﺘﺪاد ﻗﻄﺮ دودﮐﺶ ارﺳــﺎل ﻣﯽﮔﺮدد و ﺳــﭙﺲ اﯾﻦ ﻧﻮر ﯾﺎ در ﺳــﻤﺖ دﯾﮕﺮ درﯾﺎﻓﺖ ﻣﯽﮔﺮدد و ﯾﺎ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر اﻓﺰاﯾﺶ دﻗﺖ اﻧﺪازهﮔﯿﺮی ﺑﻪ ﮐﻤﮏ اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﺴﯿﺮ اﻧﺪازهﮔﯿﺮی ﻧﻮر ﺗﻮﺳﻂ رﻓﺮﮐﺘﻮﻣﺘﺮ ﻣﺠﺪدا ﻣﻨﻌﮑﺲ ﮔﺮدﯾﺪه و در ﺳﻤﺖ ﻓﺮﺳﺘﻨﺪه ﻧﻮر درﯾﺎﻓﺖ ﻣﯽ ﮔﺮدد، ﺑﺪﯾﻦ وﺳﯿﻠﻪ با غبارسنج دودکش، ﻣﺴﯿﺮ اﻧﺪازهﮔﯿﺮی دو ﺑﺮاﺑﺮ ﮔﺮدﯾﺪه و دﻗﺖ اﻧﺪازهﮔﯿﺮی اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﯽﯾﺎﺑﺪ. ﻣﯿﺰان ﻏﻠﻈﺖ ﻏﺒﺎر ﻋﺒﻮری در داﺧﻞ دودﮐﺶ ﺑﺎ ﺷﺪت ﻧﻮر درﯾﺎﻓﺘﯽ در ﺑﺨﺶ ﮔﯿﺮﻧﺪه ﻧﺴﺒﺖ ﻋﮑﺲ دارد. در ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻣﯿﺰان ﮐﺎﻫﺶ ﻧﻮر (Extinction) ﺑﺮاﺳﺎس ﻗﺎﻧﻮن ﺑﺮ اﺳﺎس ﻗﺎﻧﻮن ﺑﯿﺮ – ﻻﻣﺒﺮت، ﻧﺴﺒﺘﯽ ﺧﻄﯽ ﻣﺎ ﺑﯿﻦ ﺿﺮﯾﺐ ﮐﺎﻫﺶ ﻧﻮر (k) و ﻏﻠﻈﺖ ﻏﺒﺎر ﺑﺼﻮرت c (mg/m3) و ﻃﻮل ﻣﺴﯿﺮ ﻋﺒﻮر ﻧﻮر (x) وﺟﻮد دارد ﮐﻪ در ﻓﺮﻣﻮل زﯾﺮ ﻗﺎﺑﻞ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ.
ﮐﺎرﺑﺮدﻫﺎی ﻣﺮﺳﻮم:
ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺑﺮای ﻏﺒﺎرﻫﺎی ﺑﺎ ﻏﻠﻈﺖ ﻣﺘﻮﺳﻂ ﺗﺎ ﻏﻠﻈﺖ ﻫﺎی ﺑﺎﻻ ﺑﮑﺎر ﻣﯽرود، ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺮای اﻧﺪازهﮔﯿﺮیﻫﺎی ﻓﺮآﯾﻨﺪی و زﯾﺴﺖ ﻣﺤﯿﻄﯽ می باشد.
ﻧﻘﺎط ﻗﻮت:
اﻧﺪازه ﮔﯿﺮی ﮐﻞ ﻣﻘﻄﻊ دودﮐﺶ
اﻣﮑﺎن ﮐﻨﺘﺮلﻫﺎی ﻋﻤﻠﮑﺮد ﭘﺎﯾﺪاری ﺳﯿﮕﻨﺎل اﻧﺪازه ﮔﯿﺮی
ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ اﻧﺪازه ﮔﯿﺮی ﻣﯿﺰان ﮐﺜﯿﻔﯽ روی ﻟﻨﺰﻫﺎ و ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺳــﺎزی اﻋﺪاد ﺑﺮ اﺳــﺎس آن، ﮐﻪ ﻣﯿﺰان ﻧﮕﻪ داری ﮐﻤﺘﺮ و اﻧﺪازه ﮔﯿﺮی ﻗﺎﺑﻞ اﻋﺘﻤﺎدی را ﻣﻬﯿﺎ ﻣﯽ ﻧﻤﺎﯾﺪ.
ﻣﯿﺰان ﺗﻌﻤﯿﺮ و ﻧﮕﻪداری ﭘﺎﯾﯿﻦ
ﻣﺴﺘﻘﻞ از ﺳﺮﻋﺖ ﮔﺎز، ﻣﯿﺰان رﻃﻮﺑﺖ ذرات
غبارسنج دودکش
ﻧﻘﺎط ﺿﻌﻒ:
ﻧﺼﺐ در دو ﻃﺮف دودﮐﺶ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎی ﻧﯿﺎز ﺑﻪ ﻫﺰﯾﻨﻪ ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ ﮔﺬاری ﺑﺎﻻﺗﺮ ﺟﻬﺖ آﻣﺎده ﺳﺎزی ﭘﻠﺖ ﻓﺮم میباشد.
ﻣﺤﺪودﯾﺖ ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﻓﯿﺰﯾﮑﯽ ﺑﺮای ﻏﻠﻈﺖ ﻫﺎی ﺑﺴﯿﺎر ﭘﺎﯾﯿﻦ در دودﮐﺶ ﻫﺎی ﮐﻮﭼﮏ